ประโยชน์มะขาม
ประโยชน์มะขาม

มะขาม และ คุณประโยชน์ต่อสุขภาพ
มะขามเป็นผลไม้ยอดนิยมที่อุดมไปด้วยสารประกอบที่คิดว่ามีประโยชน์ต่อสุขภาพ ดังนั้นจึงมีความพยายามดำเนินการวิจัยทางวิทยาศาสตร์และการแพทย์ พิสูจน์สมมติฐานว่ามะขามมีประโยชน์ต่อสุขภาพกายในด้านต่าง ๆ มะขามเป็นไม้ยืนต้นที่ให้ดอกและผลเป็นฝัก รับประทานตามกระแสตามฤดูกาลโดยการรับประทานฝักมะขามหรือใบอ่อนนำมาประกอบอาหาร เป็นต้น องค์ประกอบของมะขามมีสารเคมีที่อาจมีประโยชน์ต่อสุขภาพจึงมีความคิดเห็นมากมายเกี่ยวกับประโยชน์ของการบริโภคมะขาม เช่น
อาจช่วยรักษาโรคตาแห้งและเพิ่มความชุ่มชื้นบนผิวกระจกตาได้
มะขามอาจมีฤทธิ์คล้ายยาระบาย ช่วยระบบย่อยอาหาร
อาจมีฤทธิ์ต้านเชื้อราและแบคทีเรียในร่างกาย
มะขามยังใช้รักษาไข้หรือหวัดได้
การบริโภคมะขามสามารถลดอาการคลื่นไส้ในหญิงตั้งครรภ์ได้
มะขามสามารถรักษาปรสิตในลำไส้ในเด็กได้
อย่างไรก็ตาม ขณะนี้ยังไม่มีหลักฐานทางการแพทย์และวิทยาศาสตร์เพียงพอที่จะยืนยันการใช้ทางการแพทย์ได้ แม้ว่ามะขามเป็นพืชและผลไม้ที่อาจเป็นประโยชน์ต่อร่างกาย แต่มีการศึกษาที่ชัดเจนในสาขาวิทยาศาสตร์และการแพทย์เพียงเล็กน้อยที่ยืนยันประสิทธิภาพของมะขามในการรักษาหรือรักษาสุขภาพ การวิจัยเรื่องมะขามมีเฉพาะประเด็นสำคัญดังนี้
ผลต่อสภาพผิว
มะขามอาจมีสารเคมีที่อาจมีประโยชน์ต่อสุขภาพ หลายคนอาจคิดว่ามะขามช่วยบำรุงผิวได้โดยการขัดผิวโดยไม่ได้ตั้งใจ แต่สารสกัดจากเนื้อมะขามมี AHAs กรดอัลฟ่า ไฮดรอกซี ซึ่งอาจทำให้ผิวลอกเป็นขุยได้ หรืออาจเกิดอาการแพ้ทางผิวหนังได้ดังนั้นจึงมีการศึกษาเกี่ยวกับผลกระทบในด้านนี้
การทดลองนี้เกี่ยวข้องกับสตรีที่มีสุขภาพดี 15 คน โดยใช้ผลิตภัณฑ์สารสกัดจากเนื้อมะขามที่มีกรดทาร์ทาริก 2% เป็นเวลา 30 นาทีต่อวันเป็นเวลา 5 วัน ผู้เข้ารับการทดสอบไม่พบสัญญาณหรืออาการแสดงของการแพ้ที่ชัดเจน
อย่างไรก็ตาม การทดลองแสดงให้เห็นเพียงผลลัพธ์เบื้องต้นเกี่ยวกับความปลอดภัยในการใช้ครีมที่มีสารสกัดจากเนื้อมะขาม ด้านความปลอดภัยและผลกระทบระยะยาวของการใช้มะขามยังจำเป็นต้องมีการวิจัยเพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่ชัดเจนและเชื่อถือได้
กระดูกและฟัน
เนื่องจากส่วนผสมและสารเคมีในมะขามอาจเป็นประโยชน์ต่อระบบต่างๆ ของร่างกาย จึงมีการทดลองเกี่ยวกับประสิทธิภาพในการเสริมสร้างกระดูก การวิจัยแสดงให้เห็นว่าหากบริโภคฟลูออไรด์ในปริมาณที่สูงผิดปกติอาจทำให้กระดูกเปราะได้ และมีแนวโน้มที่จะแตกหักมากขึ้น
การทดลองเกี่ยวข้องกับวัยรุ่นชาย 30 คน แบ่งออกเป็น 2 กลุ่ม กลุ่มละ 15 คน โดยทั้งสองกลุ่มดื่มน้ำที่มีฟลูออไรด์ต่ำ แม้ว่ากลุ่มทดลองยังบริโภคมะขามเป็นเวลาสามสัปดาห์ แต่ผลลัพธ์ก็คือกลุ่มทดลองที่บริโภคมะขามจะขับฟลูออไรด์ออกทางปัสสาวะมากกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญ การขับแคลเซียมและทองแดงพร้อมกันจะลดลง
กล่าวอีกนัยหนึ่งการบริโภคมะขามอาจเป็นประโยชน์ต่อร่างกายเพราะช่วยขจัดฟลูออไรด์ออกจากกระดูกโดยขับออกทางปัสสาวะ มีแม้กระทั่งผลการทดลองที่แสดงผลของมะขามต่อกระดูก แต่งานทดลองดังกล่าวกลับแสดงผลลัพธ์เพียงบางส่วนเท่านั้น นี่เป็นการทดลองเล็ก ๆ ในช่วงระยะเวลาสั้น ๆ ดังนั้นการวิจัยเกี่ยวกับผลของมะขามที่มีต่อสุขภาพกระดูกจึงควรดำเนินต่อไป การขยายขอบเขตการวิจัยให้ละเอียดและครอบคลุมยิ่งขึ้น จะทำให้ผลการวิจัยสามารถนำไปใช้จริงในด้านการแพทย์และสุขภาพได้ในอนาคต
นอกจากนี้ ยังมีการวิจัยประสิทธิผลของการบริโภคมะขามกับฟันที่เปลี่ยนสีหรือตกกระ dental fluorosis ซึ่งเกิดจากการสะสมของฟลูออไรด์ส่วนเกินบนผิวฟัน ทำให้สีฟันเปลี่ยนจากเหลืองเป็นน้ำตาลหรือเป็นจุดที่ชัดเจนขึ้น
การศึกษาชิ้นหนึ่งใช้มะขามเพื่อทดสอบประสิทธิภาพในการรักษาสุขภาพฟัน เด็กชายสุขภาพดี 18 คน กินมะขาม 10 ผลพร้อมอาหารกลางวันทุกวันเป็นเวลา 18 วัน ต่อมาพบว่าผู้ที่บริโภคมะขามมีการขับฟลูออไรด์ในปัสสาวะเพิ่มขึ้นเมื่อเทียบกับกลุ่มควบคุม ดังนั้นการทดลองแนะนำว่าการบริโภคมะขามอาจกระตุ้นให้ร่างกายขับฟลูออไรด์ออกมาทางปัสสาวะมากขึ้น จึงช่วยชะลอการเกิดฟันเปลี่ยนสีหรือตกกระได้
เช่นเดียวกับการศึกษาอื่น ๆ แม้ว่าผลลัพธ์จะเป็นเชิงบวก แต่การศึกษาวิจัยนี้มีขนาดเล็กและอาจมีปัจจัยหลายประการที่ทำให้เราไม่สามารถสรุปได้อย่างแน่ชัดว่ามะขามมีประโยชน์ต่อสุขภาพฟันจริง ๆ ดังนั้นการวิจัยประสิทธิภาพและผลข้างเคียงของมะขามจึงมีความจำเป็นและควรดำเนินการต่อไป เพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุดต่อผู้บริโภคในอนาคต

มะขามมีประโยชน์ต่อสุขภาพจริงหรือ
แม้ว่างานวิจัยบางชิ้นจะชี้ให้เห็นว่าการบริโภคมะขามอาจมีประโยชน์ต่อสุขภาพบ้าง แต่ในทางวิทยาศาสตร์และทางการแพทย์ ขณะนี้ยังไม่มีหลักฐานที่สามารถพิสูจน์ถึงคุณประโยชน์ของมะขามได้อย่างชัดเจน ดังนั้น ควรมีการวิจัยเพิ่มเติมเกี่ยวกับมะขาม คุณประโยชน์ และผลข้างเคียงของการบริโภคในอนาคต ผู้บริโภคควรศึกษาข้อมูลนี้อย่างรอบคอบก่อน ข้อควรระวังในการบริโภคมะขามอย่างถูกต้อง ทั้งในด้านการบริโภคและการประยุกต์ในด้านต่าง ๆ
ปริมาณมะขามที่รับประทาน
ปริมาณการบริโภคมะขามที่เหมาะสมนั้นขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย เช่น อายุ สุขภาพ อาการหรือโรคต่าง ๆ เป็นต้น ซึ่งยังไม่มีข้อมูลที่ชัดเจนเพียงพอที่จะกำหนดปริมาณการบริโภคมะขามที่เหมาะสมได้อย่างชัดเจน ไม่ว่าจะในรูปของอาหารหรือสารสกัดจากมะขาม ดังนั้น ผู้บริโภคจึงควรบริโภคมะขามในปริมาณที่พอเหมาะ หากบริโภคมะขามในรูปแบบยา สารสกัดมะขามหรือสารที่มีมะขามถูกนำมาใช้เพื่อการบำบัด ควรปฏิบัติตามคำแนะนำในผลิตภัณฑ์อย่างเคร่งครัด และปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรก่อนบริโภคเสมอ
ความปลอดภัยในการบริโภคมะขาม ผู้บริโภคปกติ
โดยทั่วไปแล้ว มะขามไม่มีผลข้างเคียงที่เป็นอันตรายเมื่อบริโภคในปริมาณที่พอเหมาะ ปัจจุบันยังไม่มีหลักฐานทางการแพทย์ที่ชัดเจนที่ยืนยันถึงประโยชน์หรือความปลอดภัยของการบริโภคมะขามเพื่อการแพทย์หรือสุขภาพ ดังนั้นควรบริโภคมะขามในปริมาณที่พอเหมาะ มะขามหรือสารสกัดจากมะขามไม่ควรบริโภคเพื่อผลการรักษาตนเอง หากคุณมีคำถามใด ๆ โปรดปรึกษาแพทย์ของคุณเสมอ ผู้ที่ควรระมัดระวังเป็นพิเศษ
ติดดตามเรื่องสุขภาพได้ที่ : เคล็ดลับสุขภาพดี
ติดตามข่าวสารเพิ่มเติม : ramahealthy
แหล่งอ้างอิง : บุษบา หิน เธา ว์, ณั ฐ ธิดา แซ่ ลี้, ปนัดดา จอง คำ, ร ดา มณี เกิด ธารา, ว รั ญ ญา สั ว วิเชียร, พง ษ์ ศักดิ์ คำ จีน, & เจษฎา คง สัมมา. (2022). การ พัฒนา คู่มือ การ ทำ มะขาม แช่อิ่ม เพื่อ ศูนย์ การ เรียน รู้ ชุมชน บ้าน ปากน้ำ ปอย ตำบล วัง นก แอ่น อำเภอ วังทอง จังหวัด พิษณุโลก. วารสาร วิทยาการ จัดการ มหาวิทยาลัย ราชภัฏ พิบูล สงคราม, 4(1), 120-137.
https://so03.tci-thaijo.org/index.php/jmspsru/article/view/260217