สารให้ความหวาน

น้ำตาลเทียม

สารให้ความหวานแทนน้ำตาล ตัวช่วยสำหรับผู้ที่ต้องการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด และน้ำหนักเป็นเวลานานโดยกังวลว่าจะส่งผลเสียต่อสุขภาพในระยะยาวหรือไม่ ทั้งนี้ คำแนะนำก่อนหน้านี้ระบุว่าสามารถใช้เพื่อลดการบริโภคน้ำตาลได้ แต่ล่าสุดองค์การอนามัยโลกหรือ WHO ได้ออกคำแนะนำการใช้สารให้ความหวานที่ไม่มีน้ำตาลเมื่อวันที่ 15 พฤษภาคม 2566 แนะนำให้หลายคนอาจต้องปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการบริโภคเสียใหม่

ข้อมูลการศึกษา

สารให้ความหวานแบบปราศจากน้ำตาลมีทั้งสารสกัดจากธรรมชาติและสังเคราะห์ เช่น อะซีซัลเฟมเค แอสปาร์แตม แอดวานแทม ไซคลาเมต นีโอทาเมะ แซ็กคาริน ซูคราโลส และหญ้าหวาน

การศึกษาระยะสั้นพบว่าการใช้สารให้ความหวานแทนน้ำตาลช่วยควบคุมน้ำหนักตัวได้ แต่ไม่มีผลในการลดน้ำตาลในเลือด ลดไขมันในเลือดหรือลดภาวะดื้อต่ออินซูลิน อย่างไรก็ตาม จากการศึกษาที่ติดตามมา 10 ปี พบว่าผู้ที่บริโภคสารให้ความหวานอย่างต่อเนื่องมีอัตราการเพิ่มของน้ำหนักและโรคอ้วนสูงขึ้น เพิ่มความเสี่ยงต่อโรคเบาหวานประเภท 2 โรคหัวใจและหลอดเลือด รวมถึงโรคหลอดเลือดหัวใจ โรคหลอดเลือดสมอง ความดันโลหิต และการเสียชีวิตอื่น ๆ

ในหญิงตั้งครรภ์ การบริโภคสารให้ความหวานในปริมาณมากจะเพิ่มโอกาสให้ทารกคลอดก่อนกำหนด ไม่มีผลต่อเบาหวานขณะตั้งครรภ์ การศึกษาชิ้นหนึ่งพบว่าเด็กเป็นโรคหอบหืด และแพ้มากขึ้น

ส่วนหนึ่งของมะเร็ง มีเพียงความสัมพันธ์ที่ชัดเจนระหว่างการปรากฏตัวของขัณฑสกรและมะเร็งกระเพาะปัสสาวะเท่านั้น

ข้อยกเว้นสำหรับคำแนะนำนี้

เนื่องจากยังไม่มีการศึกษาเกี่ยวกับสารให้ความหวานในผู้ที่มีภาวะเสี่ยงเป็นเบาหวาน ดังนั้นจึงไม่สามารถใช้เป็นคำแนะนำมาตรฐานในการรักษาโรคได้

สารให้ความหวานสามารถใช้ในผลิตภัณฑ์ที่ไม่ใช่อาหาร ตัวอย่างเช่น ผสมในปริมาณเล็กน้อย ยาที่รู้จักกันดีคือยาละลายเสมหะชนิดฟู่ หรือกลูโคซามีนโทนิคนึ่งกับแอสปาร์แตมหรือยาสีฟัน เป็นต้น

อีกทางเลือกหนึ่งคือน้ำตาลแอลกอฮอล์ที่ทำให้หวาน เช่น ไซลิทอล ซอร์บิทอล แมนนิทอล อิริทริทอล ไอโซมอลต์ แลคทิทอล และมอลทิทอล อย่างไรก็ตาม มีบทความในวารสาร Nature Medicine เมื่อวันที่ 27 กุมภาพันธ์ 2023 เกี่ยวกับงานวิจัยนี้ อุบัติการณ์ของโรคหลอดเลือดหัวใจและโรคหลอดเลือดสมองเพิ่มขึ้นในกลุ่มผู้เข้าร่วมการศึกษาที่มีระดับ erythritol ในเลือดสูงเมื่อเทียบกับผู้ที่มีระดับ erythritol ในเลือดต่ำ ในหลอดทดลองและหนู มีการอธิบายว่าสิ่งนี้เร่งการจับตัวเป็นก้อนของเกล็ดเลือดและทำให้เลือดอุดตัน แม้ว่าการศึกษานี้ไม่สามารถสรุปได้ว่าการกิน erythritol ทำให้เกิดการอุดตันของหลอดเลือดแดง แต่ก็ควรติดตามต่อไป

สรุปคำแนะนำขององค์การอนามัยโลก

แนะนำให้รับประทานอาหารที่มีรสหวานตามธรรมชาติ เช่น ผลไม้ อาหารและเครื่องดื่มปราศจากน้ำตาล

สารทดแทนน้ำตาลไม่ใช่ทางเลือกที่ดีต่อสุขภาพสำหรับการควบคุมน้ำหนักและลดความเสี่ยงต่อโรคไม่ติดต่อ เช่น เบาหวานชนิดที่ 2 โรคอ้วน โรคหลอดเลือดหัวใจ และโรคหัวใจ หลอดเลือดสมองและอื่น ๆ